Overgang van traditioneel naar westers dieet leidt tot overgewicht

Zwaarlijvigheid neemt toe in lagere middeninkomenslanden zoals Kenya. Verondersteld wordt dat dit te maken heeft met de overgang van een traditioneel dieet naar westerse eetpatronen. Finse onderzoekers zochten het uit en pleiten voor meer voorlichting over een gezonde leefstijl.

‘Vooral in stedelijke omgeving worden steeds meer bewerkte granen gegeten in plaats van de gangbare staple foods’, zegt hoofdauteur Noora Kanerva, voedingswetenschapper aan de universiteit van Helsinki in een persbericht (2). ‘De andere leefstijl uit zich wellicht ook in minder fysieke activiteit bij stadskinderen die meer tijd spenderen aan games en videospelletjes.’

Activiteitsmeter

Deze bevindingen volgen uit socio-demografische data van 149 huishoudens. Gevraagd werd naar onderwijsniveau, leefomstandigheden en bezittingen. De lengte en het gewicht van de jongeren, tussen negen en veertien jaar oud, werden gemeten. Plus informatie over hun dieet. Daarnaast werden de deelnemers voorzien van een activiteitsmeter om hun bewegingen te monitoren.

Uit de data volgen drie typen dieet: snacks, fastfood en vlees; zuivel en plantaardige eiwit en groenten en bewerkt graan. Onder de leden van meer welgestelde gezinnen werd meer snacks en fastfood genuttigd. Er werd vooral veel vaker (acht keer zoveel) frisdrank gedronken dan bij armere gezinnen. Opvallend is dat er, anders dan verwacht, nauwelijks verschil in fysieke activiteit werd gevonden tussen jongeren op het platteland en in de stad.

Vroege overgangsfase

Kenya is sinds tien jaar van een laag inkomensland overgegaan naar een lager middeninkomensland. ‘We zien nog niet de overeenkomst met de situatie in hoge inkomenslanden. Het land is nog in een vroege overgangsfase naar een andere leefstijl. Daarom kan de toename van zwaarlijvigheid tot epidemische proporties nog worden voorkomen.’

De onderzoekers pleiten voor promotie van een gezonde leefstijl door voorlichters van Community Health Volunteers. Die vrijwilligers zouden wekelijks langs kunnen gaan bij gezinnen in randstedelijke gebieden. Ook zou gebruik gemaakt kunnen worden van het groeiend mobiel telefoonnetwerk in Kenya dat nu gebruikt wordt voor gezinsplanning en preventie van infectieziekten.

1) https://www.jneb.org/article/S1499-4046(23)00026-X/fulltext

2) https://www.eurekalert.org/news-releases/988724